ELP - Op bovenstaande foto de openbare lagere school in Elp in maart 1912. Van links naar rechts "ondermeester" Bijl, "bovenmeester" Eelkema, Grietje Eelkema en Anna Eelkema. Twee dochters die hand- en spandiensten verleenden in de school. Onderwijzer Eelkema was in 1879 benoemd. Onderstaand is een herinnering van de zoon van Eelkema. De herinnering dateert vermoedelijk van voor of na 1900.... Maar is pas vele jaren later door hem opgeschreven.
De school was een tweemansschool. De eerste drie klassen hadden een onderwijzer, die ik me natuurlijk heel goed herinner. Niet alleen van de klas, maar ook omdat hij vaak bij ons thuis kwam. Vrijwel elke dag om half elf kwam hij een kopje koffie drinken. Dat gebeurde bij ons in de keuken en vanuit de keuken kon de lieve jeugd op het schoolplein in de gaten worden gehouden. Wat bijna overbodig was.
Soms kon meester Bijl echter niet want dan gaf hij op het schoolplein les in "vrije orde oefeningen". Maar alleen als het weer het toeliet. En ik geloof dat zulks vaak niet het geval was. Ik kwam dus bij de "ondermeester" in de klas. Ik herinner me geen bijzondere voorvallen uit die jaren (drie).
Ik weet alleen nog dat er leesboekjes waren met een omslag in rood, wit en blauw en met dezelfde naam. Ik vond ze bijzonder mooi, zowel van buiten als van binnen. Achteraf geloof ik dat meester Bijl een prima onderwijzer was, die heel rustig en zonder moeilijkheden de kinderen onderwijs gaf en ze leerde wat volgens het leerplan was voorgeschreven.
Na drie jaren kwam ik in de vierde klas in het lokaal van de "bovenmeester" mijn vader, met officieel de vierde, vijfde en zesde klas. Het was geen voordeel bij mijn eigen vader op school te gaan, want van mij werd geëist of verwacht, een voorbeeld te zijn voor anderen en overtredingen van de orde, bijvoorbeeld zachtjes praten met een ander, werden extra bestraft. Gewoonlijk bestond de straf uit het schrijven van strafregels zoals bijvoorbeeld: in de klas mag ik niet babbelen.
Die regels moesten geschreven worden op de lei die iedere leerling had. De school verschafte de griffels, maar sommige "rijkaards" kochten wel eens een extra mooie. Ieder had ook een griffeldoos en daarin was verschil, van heel eenvoudig tot luxe.
Ik geloof dat mijn vader heel gemakkelijk orde had. Als hij voor de klas ging staan, werd alles stil. Maar toch, als hij voor het bord stond of voor een kast met de rug naar de klas, gebeurde er wel eens iets dat niet mocht. Als hij zich echter onverwachts omkeerde was een verstoorder er onherroepelijk bij als hij op heterdaad werd betrapt.
Klassefoto uit 1912 (Let op de lei die de voorste leerling vasthoudt!) Links staat meester Eelkema en rechts meester Bijl.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.