In de ban van Tolkien

Eén ring om allen te regeren, Eén Ring om hen te vinden,

Eén ring die hen brengen zal en in duisternis binden

 

Voorjaar 1970. Ik ben 21 jaar. Verliefd op José. Op mijn verjaardag krijg ik drie dikke pockets van haar. Het is een trilogie van een Engelse hoogleraar Tolkien, uit 1957, ‘In de ban van de ring’. Ik begin te lezen en ben meteen gefascineerd. De hobbit Frodo trekt met een aantal reisgenoten door Midden-Aarde. Een geheel andere wereld dan waar ik in leef. Wat klein begint in De Gouw, het land van de hobbits, ontvouwt zich naar mate het verhaal vordert als een epos, waarin voortdurend nieuwe landen worden ontdekt en andere volken aantreden.

 

In 1970 zit ik middenin mijn adolescentie. Na een heftige kalverliefde en een aantal mislukte vakantieliefdes ben ik het spoor kwijt. Ook een paar vrienden heb ik de wacht aangezegd. Mijn muziek idolen ‘The Beatles’ zijn uit elkaar. Mijn lijfblad ‘Hitweek’ is opgehouden te bestaan. De Provo’s hebben zichzelf opgeheven en de periode van flower power loopt ook af. Ik zit in het laatste jaar van mijn bouwkunde opleiding en moet na de zomervakantie aan het werk. Ik woon, als enige van de drie kinderen, nog thuis bij mijn ouders in Utrecht. Maar het botert niet meer tussen ons.

 

 

Als ik Josè ontmoet krijgt mijn leven weer kleur. Het verhaal van Tolkien helpt mij om de wereld om mij heen weer als nieuw en verrassend te zien. Door de omschrijvingen van de natuur door Tolkien krijg ik respect voor oude bomen en hun schoonheid. Hij weet kleuren te omschrijven, waardoor ik geel weer als geel zie en rood als rood. Het begrip tijd gaat door de beleving van de reisgenoten voor mij leven. Ook de paranormale begaafdheden van de tovenaar Gandalf spreken tot mijn verbeelding. Ik ben jaloers op de wijze waarop de reisgenoten met elkaar omgaan. Er is sprake van echte vriendschap, wederzijds respect en onvoorwaardelijke trouw aan elkaar.

 

Door zijn boek word ik mij bewuster van veel in mijn leven, wat ik tot op heden als vanzelfsprekend beschouwde, maar door hem niet zomaar vanzelfsprekend is.

Het lezen van het verhaal van Midden-Aarde is voor mij een welhaast religieuze ervaring, waarbij het besef groeit dat er meer is in het leven dan dat het lijkt.

Ik heroverweeg de evolutieleer en wat er in de Bijbel staat door mij er later, na lezing van Tolkien, in te verdiepen.

 

De eerste keer heb ik de drie boeken snel, gretig en nieuwsgierig naar de afloop doorgelezen. De uitgebreide beschrijvingen van veldslagen sloeg ik over, evenals de vele liederen en gedichten, die overigens subliem door Max Schuchart zijn vertaald. Inmiddels heb ik het verhaal van Midden-Aarde al zo’n vier a vijf keer gelezen, telkens in een andere fase in mijn leven.

 

 

 

In 2001 begon regisseur Peter Jackson aan de verfilming van de trilogie, waardoor nu miljoenen mensen kennis hebben gemaakt met Tolkien. Als fervent Tolkien fan, heeft hij het verhaal schitterend in beeld gebracht. Toch blijft het lezen van het verhaal voor mij de ultieme ervaring. Ik zie er naar uit om het nog eens te lezen.