ELP - De kunstschilder Reinhart Dozy (1880 – 1947) liet in 1911 aan de rand van het afgelegen dorp Elp, in het nog ongerepte landschap, een huis bouwen. Dat werd het ‘Heidehuis’ aan de Smalbroeksweg, naar een eigen ontwerp van Dozy met een atelier op het noorden. Dozy werd zo de buurman van collega schilder L.A. Roessingh in Elp.
Dozy woonde in Antwerpen. In de zomermaanden verbleef hij met zijn familie in ‘Het Heidehuis’. In 1939 verhuisde hij naar Elp. In Drenthe schilderde hij de directe omgeving van het Drentse landschap en de Drentse bevolking uit het begin van de 20e eeuw.
De heer en mevrouw Boers wonen nu in het ‘Heidehuis’. Vóór hen woonde er de zoon van de schilder; Victor Dozy. Hij gaf hen oude foto’s, genomen in de tijd dat zijn vader in het ‘Heidehuis’ woonde.
Mevrouw Boers heeft van elke foto, vanuit het zelfde standpunt van toen, een nieuwe foto gemaakt. In een fotoalbum zijn op elke bladzijde de oude en de nieuwe foto bijeen gebracht. De komende tijd plaats ik geregeld een oude en nieuwe foto van het ‘Heidehuis’.
Vandaag een tweede foto. Het huis nogmaals vrijstaand in open heide. De foto is in de twintiger jaren van de vorige eeuw genomen.
Rond 1940 laat Dozy, in dezelfde bouwstijl maar met een rieten kap, achter het Heidehuis een klein gastenverblijf bouwen om logies te kunnen bieden aan familie en vrienden.
Tijdens de oorlogsjaren krijgt hij geen opdrachten meer en is noodgedwongen werkzaam als ambtenaar op het gemeentehuis van Westerbork. Daar maakt hij van dichtbij mee, wat de intentie is van de Duitse bezetter. Hij weigerde lid van de Cultuurkamer te worden en werd samen met zijn vrouw actief in het verzet.
Het Heidehuis werd een huis voor onderduikers die om hun ras of door hun verzet tegen de overheerser vervolgd werden. Zij kregen onderdak in het gastenverblijf.
In mei 1943 werd op de Veluwe een joodse familie opgepakt, die kort daarvoor in het Heidehuis ondergedoken had gezeten. Men werd gedwongen hun onderduikadres te noemen….het Heidehuis.
Direct daarna werd Reinhart Dozy gearresteerd. Hij werd opgesloten in het concentratiekamp Vught. Begin 1944 werd Dozy vrijgelaten en komt als een gebroken man terug in het Heidehuis. Op 27 januari 1947 overleed Reinhart Dozy, mede ten gevolge van deze ellende.
Het gastenverblijf achter het Heidehuis
Bron: ‘Het Heidehuis in Elp’ door V.A. Dozy. Verschenen in ‘Fragmenten’, nummer juni 2002. Het tijdschrift van de Historische Vereniging Gemeente Westerbork.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.