28. SUNTERKLAOSFEEST VROGGER IN ELP

Met alle kinder van de schoel hölden wij vrogger Sunterklaos op van het Oranjekenaol op Zuudveld. Daor was e dan zo genaomd met de boot ankommen. Ok al vreur het al dat zo kraakte en lag er al ies op de vaort, wij wussen niet beter of hij was over de vaort kommen. De schimmel had dan al iezeren proppen onder de bienen veur het oetglien. Dan was`t echt al winter.

Van de hiele trammelant um Sunterklaos hen is niks meer of minder te vertellen as nou ook. `t Was varsies zingen en ook toen mussen er kinder bij Sunterklaos kommen die in het dikke boek stunden. Iederien had toen een schöstien op`t hoes, zodat zwarte Piet overal deur de schöstien kun, um kadogies te brengen.

Maor die tied veurof, die spanning. Ik vuul het nog as ik er an terugge denk. Ie zagen dan vrouwlu lopen met Sunterklaoskörven. Dat begunde al een paar week veur het Sunterklaosfeest. An iedere arm dreugen ze een körf met een mooie theedoek er over hen. Dan kun het amet net gebeuren daj oet schoel wamen en er juust zo`n vrouw bij je moe in hoes was. Maor moe deed gauw de baander of de zieddeur op de grundel.`t Mus toch een verrassing blieven en dan was je as kind zo neisgierig worden. Maor het kwam veilig in `t kamnet, totdat wij de schöttel zetten möggen. Daor kwam wat water in veur `t peerd en een vossie heu in de klomp.

Ie kunnen haost niet in slaop kommen. Ieder keer keken ie even deur de glieve van de beddedeur as alles er nog wal stund. Dat was vrogger zo beddesteden in de kamer, achter het mooi gevarfde beschot. En daor brachten ie de spannenste uurties van je kinderjaoren deur. Aj dan hielemaol niet slaopen kunnen kuchten ie een paar keer, as er koffie drunken weur en de knieperties trommel gung rond. Ie mögten dan ook even in de trommel graaien en dan duurde het niet lang meer of ie waren in dromenlaand. Maor midden in de nacht begunde het weer. Zul Sunterklaos er al west weden? Dan gung je overende en loerden de kamer in.

`t Was altied wat spookachtig, want op de ronde taofel midden in de kamer, stund een euliepittie wat zacht locht of gaf. Hè wat toch spannend ! Wat was ik bliede dat eindelijk in `t achterhoes de koeketten begunde te rammeln. Een tieken dat va en moe melken mussen. Ik scheuf dan gauw de beddeplaank vort. En met ien sprong stund je in de kamer. Een hiele grote Sunterklaospop, borstplaaties, manderijntjes. Dat kwam vanzölf allemaol oet die körf. En dan `t kadogie nog. Vaak was het wat aj neudig hadden, zoas een mus, haansken, of das, amet een eigen gebreide trui.

Op schoel kregen je meestal in de eerste klas een telraam of een leesboekie. In de tweede klas kreeg ik een pop in een deuze met kaanties. Die pop dat hef de meeste indruk op mij maakt van alle Sunterklaos kadogies die a`k ooit kregen heb. Bij ien van mien vriendinnegies hung er altied zo ien an de muur, naost de klok. Vrumd vin ie dat nou, mar toen zag je dat wal meer. O wat wol ik toch ook geern zo`n pop hebben. En nou kreeg ik waarachtig er ien van die beste Sunterklaos. Wat was ik er wies met en zunig op. Wat heb ik er veul met speuld en met kuiert in een rieten wagentie.

Eigenlijk is het de pop die mij nou an het schrieven zet hef. Ik was allang oet hoes toen ik heurde dat moe met de schoonmaak pop en wagentie an een wichtie metgeven had. Nou vund ik dat op zuchzölf niet zo arg, maor toen ik heurde wat er nao een paar week van overbleven was meuk mij dat toch een beetie verdrietig. De kap was van de wagen, de bienen van de pop en het mooie porseleinen poppekoppie was an gruzelementen.`t Museum dacht ik zul er nog wies met west weden.

Zoiets kuj toch niet begriepen. Sunterklaos komp ok dit jaor weer bij de kinder. De winkels puult oet. Aj zo rond kiekt denk ie, wat leg er veul wat hiel duur is en waor het kind niet iens zien fantasie in kwiet kan. Laow mar hopen dat Sunterklaos veel steun zal hebben an zwarte Piet met het inkopen doen.

Janny Kok - Wolbers

Janny Kok-Wolbers (1933) is geboren in Elp en woonde tot haar huwelijk, begin jaren vijftig, op het adres Hoofdstraat 11. Zij woont nu in Ruinen. Janny is haar hele leven al bezig met de Drentse taal en heeft daar veel in gepubliceerd. Vandaag vrijdag 28 november komt haar nieuwste bundel uit ‘Seins met een gniflachien’ (Soms met een glimlachje) – Drentse taligheden en idioom. Het is een vervolg op het vorig jaar van haar verschenen ‘Zo wies as een petries’, een bundel Drentse uitdrukkingen en zegswijzen. Jannie vindt de Drentse taal cultureel erfgoed waar Drenten zuinig op moeten zijn. Veel Drentse kinderen spreken het al niet meer en dat is een verarming. Haar boeken schrijft zij ook om mensen die hier in Drenthe komen wonen, bekend te maken met de mooie Drentse taal.

Ik trof Janny deze zomer een keer toevallig in Elp, toen ze een bezoek bracht aan kennissen van ons die nu in haar oude huis wonen in de Hoofdstraat. We beloofden contact te houden, omdat zij ook nog wat foto’s van oud Elp bezit. Recent zond zij mij bovenstaand Sinterklaasverhaal. Toen kwam Sinterklaas nog met de boot aan in het Oranjekanaal! Dat is wel even wat anders dan in een ‘rijtuiggie’…