ELP – Zaterdag 14 juni 2008, 14.00 uur op de parkeerplaats bij ‘De Koekoekshof’. Zo’n 14 deelnemers verzamelen zich rond gids Tiens Dilling, vrijwilliger van ‘Het Drents Landschap, voor een wandeling door Elp en het natuurgebied ‘Elper – Westerveld’.
In Elp krijgen we op de hoek van de Westerborkerstraat / Hogebrinks weg uitgebreid uitleg over de oudste Saksische boerderij van Elp. Wij volgen de Hogebrinks weg, lopend richting de Spankampen. De gids geeft zinnige informatie over mijn woonomgeving, die ik nog niet ken. Zo blijkt de fraaie dubbele rij bomen langs de Hogebrinks weg in een ver verleden te zijn aangeplant om het brinkdorp Elp te beschermen tegen het stuifzand. We staan hier redelijk hoog, bijna 18 meter boven N.A.P., daardoor was het hier van oudsher droog, dus stuifgevoelig.
Via de Spankampen en de Zwiggelterweg lopen we het Elper – Westerveld in. Van hier tot richting de Westerbroeken loopt dit gebied zo’n vier á zes meter af. Dat heeft tot gevolg dat het hiervoor erg droog is en naarmate we verder komen het natter wordt. Dat verklaart ook, waarom hier vooraan de Jeneverbes staat. Eigenlijk staan we hier in een bejaardenhuis, deze struiken zijn ten minste zeventig, tachtig jaar oud, want er vind hier geen verjonging plaats. Onderzoek loopt naar mogelijkheden om nieuwe aanplant te realiseren. Maar blijkt een moeizaam proces.
De gids wijst naar de rijke begroeiing langs het pad. Bramen, brandnetels, de Salamonszegel, etc. Dit betekent, dat de grond hier minder voedselarm is. Vermoedelijk had Elp hier vroeger zijn vuilstortplaats, waardoor de voedselrijkdom op deze plaats groter is dan verderop.
We gaan over het veerooster en zien verderop al de Schotse Hooglanders staan, die het gebied al grazend onderhouden. De schapen zie ik niet. Het gebied links van het pad is al lang in het bezit van het Drents Landschap. Het deel aan de rechterkant is er veel later bijgetrokken. Dat was een aantal jaren geleden nog bouwland.
We passeren de sloot, die dwars door het gebied loopt. Na de ruilverkaveling in de zestiger jaren heeft men hier voor de bouwlanden, een afwatering moeten realiseren. Omdat het Westerveld nogal hoog ligt, is dat een vrij diepe sloot geworden. En dat had weer tot gevolg dat het Westerveld verdroogde. In het oudste gebied ligt de sloot inmiddels in een duiker. In het gebied rechts ligt de sloot nog open. Het liefst ziet het Drents Landschap de sloot gedempt. Maar boeren hebben een ander belang bij de grond dan een natuurorganisatie. Dus goed en veel overleg daarover is nog nodig.
De gids attendeert ons onderweg op allerlei vogels in het gebied. We horen de tjiftjaf. Hij laat ons het nest zien van een buizerd, met de jongen er nog in. En we kijken naar de acrobatische toeren van de boompieper, die zich telkens uit de lucht laat vallen.
Teruglopend richting de Smalbroeks weg wijst hij op de boswal, waar men de overblijfselen gevonden heeft van bebouwing uit de Bronstijd. Zo tussen 1300 en 500 voor Christus. Afgeleid uit de ‘boorgaten’ die men gevonden heeft, moeten daar enorm grote nederzettingen hebben gestaan. Sommigen wel met een lengte van veertig meter, waarin mensen samen met het vee bivakkeerden. Deze periode in de archeologie wordt aangeduid als de Elp cultuur.
Het valt mij op, hoe de gids de nadruk legt op de betrokkenheid van de schilder – dichter Roessingh bij de gemeenschap van Elp en zijn kritiek op hoe men in die tijd met de natuur en het landschap omging. Zijn studievriend Dozy, ook schilder, kwam later in het Heidehuis wonen, maar begaf zich wat minder onder de mensen.
Onze gids blijkt op het voormalig voetbalveld van Elp nog aan atletiek- en voetbalwedstrijden te hebben meegedaan. Hier stond eens de korenmolen ‘De Eendracht’. Door concurrentie vanuit Westerbork, waar een zuivelfabriek annex korenmalerij was, is deze molen in onbruik geraakt en uiteindelijk gesloopt.
Na twee en een half uur lopen zijn we terug in Elp. Vooraf matigde ik mij aan al veel van Elp af te weten, toch heb ik vanmiddag veel opgestoken van wat ik nog niet wist!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.