10. EXCURSIE NAAR DE HOLMERS

ELP – Woensdagavond 21 mei 19.30 uur. Verzamelplaats het bosje aan de zuidkant van de Holmers langs de Westerbroeken. De IVN-afdeling Midden-Drenthe organiseert vanavond een excursie door het natuurgebied De Holmers. De excursie is bedoeld als kennismaking, omdat het gebied, in beheer bij Staatsbosbeheer, officieel niet toegankelijk is. Zo’n achttien belangstellenden, ook een aantal Elpenaren, zijn van de partij en krijgen deskundige uitleg van Anna Schipper onder begeleiding van Jan Grotenhuis. Beiden van het IVN. De Holmers en aansluitend het Halkerbroek vormen de zuidelijkste brongebieden van de Drentse Aa. Van dit voormalige landbouwgebied is in 2004 – 2005 een toplaag bouwgrond afgegraven. Door het afgraven van deze vruchtbare laag, waar de voedingsrijke meststoffen inzaten, is een proces van verschraling in gang gezet. Het voedselarme kwelwater dat nu via het Amerdiep afvloeit naar de Drentsche Aa is van belang voor de terugkeer van planten die alleen groeien in zuiver kwelwater. Kwelwater is regenwater wat lang geleden in de grond is gezakt en daar zijn weg zoekt. Op de laagste punten in de grond komt het weer omhoog, zoals hier in De Holmers, waar de bodem van oudsher altijd nat is geweest. Boeren wilden hier geen landbouw bedrijven of vee laten grazen. Het was ze veel te nat. Met de ruilverkaveling (rond 1970) is nog geprobeerd om boeren hier naar toe te halen. Maar geen boer wou eraan. Besloten werd om er weer natuur van te maken. Eigenlijk hoefde er weinig te veranderen. Na het afgraven van de laag bouwgrond heeft men vervolgens de natuur z’n gang laten gaan. In een paar jaar tijd is er van een voorheen kale vlakte van alles aan het groeien en vertoeven er vele soorten vogels.

Er is een plas ontstaan van kwelwater die jaarlijks groter wordt. Er zitten veel kikkers in. Ook meanderen er smalle beekjes met stromend kwelwater door het gebied. Bij het afgraven van de bouwgrond zijn er oude meanders gevonden en zoveel mogelijk hersteld. De voormalige landbouwsloten in het gebied zijn nog goed te zien. Het kan nog jaren duren voor deze langzaamaan verdwijnen.De vernatting van de gebieden maakt dat zich veel, vooral vreemde, vogels laten zien. Lepelaars en zilverreigers zijn als gasten waargenomen, maar ook de bruine kiekendief kan men er zien jagen. Veel dieren uit de omliggende bossen foerageren hier. We zien reeën sporen. Ook de das komt hier veel vaak, gezien de vele sporen en kuiltjes met dassenkeutels. In de omgeving zijn ongeveer 35 dassen getraceerd.

Men verwacht dat hier in de toekomst een elzenbroekbos ontstaat. Nu staan hier nog allerlei soorten wilgen. Die zullen het, door de fluctuerende waterstanden, niet redden. De elzen overleven het wel en dan ontstaat uiteindelijk een open moerasbos.

We struinen dit unieke gebied door tot nabij de uitkijktoren. Over het pad lopen we terug. De zon is al lang onder als we na 2 ½ uur terug naar Elp fietsen. Het was een boeiende kennismaking!

Meer weten over de activiteiten van de Vereniging voor natuur- en milieueducatie (IVN) in uw woonomgeving? Surf naar: http://www.ivnmiddendrenthe.nl/.